پولیپ کیسه صفرا چیست

پولیپ کیسه صفرا، توده کوچکی است که در جدار داخلی کیسه صفرا ایجاد می‌شود. این زائده‌ها اغلب بدون علامت هستند و به طور تصادفی در سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن کشف می‌شوند. پولیپ‌ها می‌توانند خوش‌خیم، پیش‌سرطانی یا سرطانی باشند. پولیپ‌های خوش‌خیم شایع‌ترین نوع هستند و حدود 95 درصد موارد را تشکیل می‌دهند.

معمولاً افراد مبتلا به پولیپ کیسه صفرا هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند. در موارد نادر، ممکن است علائمی مانند درد شکم، حالت تهوع و استفراغ رخ دهد. پزشک با سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن می‌تواند پولیپ کیسه صفرا را تشخیص دهد. در بیشتر موارد، پولیپ‌های کوچک نیازی به درمان ندارند.

 درک بهتر کیسه صفرا

در زیر کبد، اندام کوچکی به نام کیسه صفرا قرار دارد. این عضو توخالی، نقشی کلیدی در هضم چربی‌ها ایفا می‌کند. وظیفه اصلی کیسه صفرا، ذخیره‌سازی و غلیظ کردن صفرا، مایعی گوارشی تولید شده توسط کبد، است. پس از صرف غذا، کیسه صفرا تحریک شده و صفرای غلیظ شده را به روده کوچک آزاد می‌کند. صفرا با امولسیون کردن چربی‌ها، به هضم و جذب آن‌ها کمک می‌کند. گاهی اوقات، رشد غیرطبیعی در بافت کیسه صفرا رخ می‌دهد. این زائده که از پوشش مخاطی داخلی کیسه صفرا بیرون می‌زند، پولیپ کیسه صفرا نامیده می‌شود. پولیپ‌های کیسه صفرا اغلب بدون علامت هستند و به طور تصادفی در سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن کشف می‌شوند. بیشتر پولیپ‌ها خوش‌خیم هستند و خطری ایجاد نمی‌کنند.

با این حال، در موارد نادر، پولیپ می‌تواند پیش‌سرطانی یا سرطانی باشد. تشخیص پولیپ کیسه صفرا با سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن انجام می‌شود. در بیشتر موارد، پولیپ‌های کوچک نیازی به درمان ندارند. اما پولیپ‌های بزرگتر از 1 سانتی‌متر باید تحت نظر پزشک باشند. در صورت بروز علائمی مانند درد شکم، حالت تهوع و استفراغ، باید به پزشک مراجعه کرد.

انواع بافت غیرطبیعی کیسه صفرا

پولیپ‌های کیسه صفرا، زائده‌هایی غیرطبیعی هستند که در جدار داخلی کیسه صفرا رشد می‌کنند. این پولیپ‌ها در انواع مختلفی با ویژگی‌های متمایز ظاهر می‌شوند:

1. پولیپ‌های کاذب (پولیپ‌های کلسترولی):

• نتیجه بیماری خوش‌خیم کلسترولوز
• تجمع چربی‌های کلسترول اضافی
• چسبیدن چربی‌ها به دیواره کیسه صفرا
• تشکیل پولیپ

2. پولیپ‌های التهابی:

• نوعی بافت اسکار
• همراه با التهاب مزمن دیواره کیسه صفرا

3. آدنومیوماتوز:

• رشد بیش از حد غیرطبیعی پوشش کیسه صفرا
• ایجاد کیست در دیواره کیسه صفرا

4. آدنوم:

• تومورهای خوش‌خیم
• تشکیل شده از سلول‌های شبیه به پوشش مجرای صفراوی
• ایجاد در کانالی که کیسه صفرا را به سایر اندام‌ها متصل می‌کند
• خطر سرطانی شدن بسیار کم

5. پولیپ‌های بدخیم (آدنوکارسینوم):

• شایع‌ترین نوع سرطان در اندام‌های داخلی
• نادر در کیسه صفرا

6. پولیپ‌های واقعی:

• نادر در کیسه صفرا
• قابلیت سرطانی شدن
• قطر 10 تا 20 میلی‌متر
• برداشتن توسط پزشک در صورت رسیدن به قطر 1 سانتی‌متر

علت بروز پولیپ کیسه صفرا چیست؟

سطح بالای کلسترول و نمک در صفرا، ریسک ابتلا به پولیپ کیسه صفرا را افزایش می‌دهد. کبد، صفرا را تولید و در کیسه صفرا ذخیره می‌کند. وظیفه اصلی کیسه صفرا، کمک به هضم چربی‌ها است. پولیپ کیسه صفرا و سنگ کیسه صفرا، ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. بسیاری از افراد، به طور همزمان به هر دو عارضه مبتلا می‌شوند.

عوامل زیر، احتمال ابتلا به پولیپ کیسه صفرا را افزایش می‌دهند:

• پولیپوز خانوادگی: یک بیماری ارثی
• سندرم گاردنر: نوعی پولیپوز خانوادگی
• سندرم پوتز-جگرز: یک بیماری خاص ژنتیکی
• هپاتیت B: یک عفونت ویروسی حاد یا مزمن

عوامل دیگر:

• چاقی
• دیابت
• مصرف برخی داروها
• سابقه جراحی کیسه صفرا

نشانه‌ های رشد غیر طبیعی در بافت کیسه صفرا

پولیپ‌های کیسه صفرا، اغلب بدون علامت هستند و به طور تصادفی در سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن کشف می‌شوند. در موارد نادر، زمانی که پولیپ مجاری منشعب از کیسه صفرا را مسدود می‌کند، علائمی بروز می‌کند.

علائم هشداردهنده:

• تب: نشانه عفونت احتمالی
• نفخ: احساس پری و گاز در شکم
• زردی: تغییر رنگ پوست و سفیدی چشم به زرد
• حالت تهوع و استفراغ: ناتوانی در هضم غذا
• درد شکمی در سمت راست بالا: محل قرارگیری کیسه صفرا

روش تشخیص پولیپ کیسه صفرا

همانطور که اشاره شد، پولیپ‌های کیسه صفرا اغلب به طور تصادفی در سونوگرافی مشاهده می‌شوند. در صورت بروز علائم، متخصص گوارش سونوگرافی شکم را تجویز می‌کند. سونوگرافی پولیپ‌های کیسه صفرا را آشکار می‌کند، اما ممکن است در تشخیص نوع آن‌ها ناتوان باشد. در صورت نیاز به تشخیص دقیق‌تر، تصویربرداری‌های پیشرفته‌تر مانند سی‌تی‌اسکن یا سونوگرافی آندوسکوپی انجام می‌شود. تصاویر مقطعی از شکم و اندام‌های داخلی را ارائه می‌دهد و به تشخیص پولیپ‌های بزرگتر و بررسی علائم احتمالی سرطان کمک می‌کند.

یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر با دوربین به داخل دهان و سپس به روده کوچک فرستاده می‌شود. این روش تصاویری دقیق از کیسه صفرا و مجاری صفراوی ارائه می‌دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش خون یا آزمایش ادرار برای بررسی علائم عفونت یا سایر مشکلات کبدی انجام شود.

آیا پولیپ کیسه صفرا خطرناک است؟

معمولاً پولیپ‌ها با سرعتی کمتر از 2 میلی‌متر در سال رشد می‌کنند. اما پولیپ‌های بدخیم ممکن است رشدی سریع‌تر داشته باشند. در معاینات سالانه، پزشک معالج رشد پولیپ‌ها را بررسی می‌کند. در صورت مشاهده رشد سریع، برداشتن پولیپ توصیه می‌شود. پولیپ‌های خوش‌خیم معمولاً با تعداد بیشتر اما کم‌خطر ظاهر می‌شوند. در حالی که پولیپ‌های بدخیم کیسه صفرا اغلب تکی هستند.

عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش دهند، عبارتند از:

• سن بالای 50 سال
• سابقه بیماری کلانژیت اسکلروزان
• سابقه ضخیم شدن دیواره کیسه صفرا
• سابقه بیماری پولیپ مسطح یا بدون ضخامت