اهمیت استراحت و سفر برای کارمندان

پادکست اهمیت استراحت و سفر برای کارمندان

باوجود آنکه تعهد کاری و تلاش برای موفقیت قابل تحسین است، اما استراحت نکردن به‌مرور زمان باعث کاهش بهره‌وری و فرسودگی شغلی می‌شود. زمانی که فرد برای مدتی از محیط کار فاصله می‌گیرد و به سفر یا استراحت کوتاه‌مدت می‌پردازد، استرس‌های روزانه کاهش می‌یابند و خلاقیت دوباره به جریان می‌افتد.

چرا کارمندان باید به سفر بروند؟

کار کردن یکنواخت و بدون وقفه در کوتاه مدت شاید به نفع کارفرما باشد، اما در بلند مدت به فرسودگی منجر می‌شود. از مهم‌ترین مواردی که سفر رفتن برای کارمندان را ضروری‌ می‌سازد عبارتند از:

تجدید قوا و انرژی

هیچ فردی نمی‌تواند بدون استراحت، توان خود را برای مدت طولانی حفظ کند. مرخصی کوتاه یا حتی یک سفر چند روزه، انرژی ذهنی و جسمی کارمندان را بازیابی می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند افرادی که به‌طور منظم تعطیلات دارند،  با تمرکز و روحیه شادتری به کار باز می‌گردند.

کاهش استرس و بهبود سلامت روان

محیط کاری پرتنش در درازمدت، کارمند را از نظر روحی و جسمی خسته می‌کند. تاثیر سفر و تغییر محیط بر کاهش استرس انکارناپذیر است‌. سفر حتی اگر کوتاه باشد، ذهن را از استرس روزمره دور می‌کند و به بدن فرصتی برای بازیابی می‌دهد. تغییر آب‌وهوا، مشاهده طبیعت بکر و دوری از فشار کاری به کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب منجر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد تاثیر سفر بر کیفیت خواب، تا مدت‌ها پس از بازگشت نیز باقی می‌ماند.

پرورش خلاقیت

مشاهده فرهنگ‌های جدید و تعامل با مردم، ذهن را بازتر می‌کند و باعث شکل‌گیری ایده‌های تازه می‌شود. ماندن در یک محیط ثابت و تکراری، خلاقیت را محدود می‌کند، اما سفر مغز را در معرض محرک‌های جدید قرار می‌دهد. کارمندانی که فرصت سفر دارند، راه‌حل‌های نوآورانه‌تری در هنگام مواجه با چالش‌ها ارائه می‌دهند.

ایجاد حس تعلق و وفاداری

زمانی که مدیران برای سلامت روان و رفاه کارکنان‌شان ارزش قائل می‌شوند، اعتماد و وفاداری در تیم افزایش می‌یابد. اختصاص بودجه‌ای برای سفر یا مرخصی تشویقی، این پیام را منتقل می‌کند که سازمان فقط به سود نمی‌اندیشد و به کارمندان اهمیت می‌دهد. چنین نگاهی موجب می‌شود کارمندان با انگیزه‌ بیشتری کار کنند و ارتباط بهتری با محیط کار خود داشته باشند.

حفظ توازن میان کار و زندگی

مرخصی و استراحت نقش کلیدی در ایجاد تعادل میان زندگی شغلی و شخصی دارند. زمانی که فرد مدتی از محیط کار فاصله می‌گیرد، فرصت پیدا می‌کند تا به جنبه‌های دیگر زندگی خود بپردازد. با خانواده و دوستان وقت بگذراند، علایق و سرگرمی‌هایش را دنبال کند و از تفریح لذت ببرد. این بازه‌های استراحت در نهایت به افزایش رضایت، شادابی و بهره‌وری منجر می‌شوند.

ایجاد فرصت رشد برای دیگران

گاهی ممکن است احساس کنیم با نبودمان بار بیشتری بر دوش همکارانمان می‌افتد، اما بهتر است این موضوع را از دید دیگری ببینیم. نبود شما می‌تواند زمینه‌ای برای یادگیری و پیشرفت دیگران باشد. در غیاب شما، اعضای تیم فرصت پیدا می‌کنند تا وظایف جدیدی را تجربه کنند و توانایی‌هایشان را نشان دهند.

تاثیر سفر بر روحیه کارمندان

بسیاری از کارمندان بعد از یک تعطیلات کوتاه با انگیزه بیشتری به کار خود می‌پردازند. در ادامه از تاثیرات سفر بر ذهن، بدن و روح کارمندان بیشتر می‌گوییم.

تاثیر سفر‌ بر ذهن

وقتی برای مدت طولانی درگیر کارهای پیچیده و فشارهای ذهنی هستیم، توانایی تمرکز و حل مسئله کاهش می‌یابد. تعطیلات فرصتی برای خوابی عمیق‌تر، آرامش بیشتر و فاصله گرفتن از استرس روزانه را در اختیار ما قرار می‌دهد و مغز دوباره خلاق می‌شود. علاوه‌بر این، خواب کافی در تعطیلات به تنظیم خلق‌وخو کمک می‌کند. کسانی که زمان کافی برای خوابیدن و آرامش دارند، کمتر دچار اضطراب می‌شوند. نتایج تحقیقات دانشگاه پیتزبورگ نیز نشان می‌دهد گذراندن وقت در طبیعت، سطح افسردگی را کاهش و احساسات مثبت را افزایش می‌دهد. از طرفی دیگر، بازگشت از سفر با ذهنی آرام به تمرکز و عملکرد بهتر در محیط کار کمک می‌کند.

تاثیر سفر بر جسم

فشارهای کاری به ترشح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول منجر می‌شوند که در درازمدت سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند و خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. سفر و استراحت سطح این هورمون‌ها را کاهش می‌دهند و تعادل بدن را بازمی‌گردانند. تحقیقات نشان می‌دهند افرادی که منظم به تعطیلات می‌روند، کمتر در معرض مشکلات قلبی هستند. بودن در فضای باز، پیاده‌روی، شنا یا حتی ماساژ در طول سفر، همگی باعث تقویت سیستم گردش خون و کاهش فشار عصبی می‌شوند. در نتیجه مرخصی گرفتن، از بدن در برابر آسیب‌های ناشی از کار طولانی‌مدت محافظت می‌کند.

تاثیر سفر بر روح

فراتر از اثرات ذهنی و جسمی، سفر می‌تواند ارتباط ما با درون‌مان را نیز بازسازی کند. زمانی که از دنیای پرهیاهو فاصله می‌گیریم، صدای درونی‌مان را واضح‌تر می‌شنویم و ارزش‌های واقعی زندگی‌مان را بهتر درک می‌کنیم. تعطیلات فرصتی  برای بازگشت به خود واقعی‌مان است. رسیدن به آرامش درونی ممکن است در ساحل، میان طبیعت یا در شهر موردعلاقه‌مان اتفاق بیفتد که در هر صورت به ما کمک می‌کند روحیه بهتری را به‌دست آوریم. حتی اگر فردی در نتیجه خودشناسی بعد از سفر تصمیم بگیرد مسیر شغلی‌اش را تغییر دهد، این نیز نشانه‌ای از رشد وی است.

مهم‌ترین دلایل علمی که کارمندان باید به سفر بروند

تحقیقات صورت گرفته در زمینه نیاز کارمندان به سفر نشان می‌دهد که یک وقفه کوتاه برای بازیابی انرژی ضروری است‌.‌ در ادامه به مهم‌ترین دلایلی علمی که ضرورت سفر برای کارمندان را نشان می‌دهند اشاره می‌کنیم.

بازگشت با ذهنی آرام و انرژی تازه

اصلی‌ترین فایده‌ تعطیلات، رهایی از فشار کاری و بازگشت با ذهنی سبک‌تر است. زندگی روزمره و مسئولیت‌های کاری به مرور ذهن را فرسوده می‌کنند تا جایی که حتی کوچک‌ترین کارها طاقت‌فرسا می‌شوند. در چنین شرایطی، تنها یک وقفه‌ می‌تواند به بدن و ذهن فرصت بازیابی بدهد. تحقیقات نشان داده‌اند که مرخصی، حس خستگی ذهنی و فرسودگی را کاهش می‌دهد. در یکی از مطالعات، معلمانی که تنها دو هفته استراحت داشتند با انگیزه و نگرش مثبت‌تری به کلاس‌های خود بازگشتند. در تحقیق دیگری کارگران صنعتی پس از تعطیلات به مدت یکماه با استرس کمتری سر کار حاضر می‌شدند.

تمرکز بیشتر بر نتایج و بهره‌وری

شاید تجربه کرده باشید که درست پیش از شروع تعطیلات، ناگهان سرعت کارتان چند برابر می‌شود. پروژه‌ها تمام می‌شوند، ایمیل‌ها پاسخ داده می‌شوند و کارها منظم‌تر پیش می‌روند. مطالعات هاروارد بیزینس ریویو هم این موضوع را تایید می‌کنند؛ افرادی که از مرخصی‌های منظم بهره می‌برند، معمولاً زمان خود را بهتر مدیریت می‌کنند و بهره‌وری بیشتری دارند. وقتی بدانید به‌زودی قرار است چند روزی کاملاً از کار فاصله بگیرید، انگیزه‌ انجام کارها چند برابر می‌شود.

تعطیلات، جرقه‌ای برای خلاقیت

تقریباً هیچ‌کس بهترین ایده‌هایش را پشت میز کار پیدا نمی‌کند؛ ذهن خلاق به فضا، محیط تازه و تنوع نیاز دارد. زمانی که درگیر تکرار هستیم، مغز ما هم در همان مسیرهای آشنا گیر می‌افتد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد تجربه‌های جدید مثل سفر، تعامل با محیط‌های تازه یا حتی قطع ارتباط با تلفن و شبکه‌های اجتماعی به تحریک بخش‌های خلاق مغز منجر می‌شوند. در یک تحقیق جالب شرکت‌کنندگانی که فقط چهار روز در طبیعت پیاده‌روی کردند و از دستگاه‌های دیجیتال فاصله گرفتند، خلاقیت‌شان ۵۰ درصد افزایش یافت. بنابراین لازم نیست تعطیلات طولانی یا پرهزینه‌ای را تدارک ببیند، حتی ترتیب دادن یک سفر کوتاه نیز به بروز ایده‌های تازه کمک می‌کند.

دید وسیع‌تر

سفر موجب می‌شود به مسائل از زاویه‌ای گسترده‌تر نگاه کنیم. وقتی مدت طولانی درگیر کارهای روزمره هستیم، ذهن ما در جزئیات غرق می‌شود و نمی‌توانیم تصویر کلی را ببینیم. اما زمانی که مدتی از محیط کار فاصله می‌گیریم، ذهن فرصت پیدا می‌کند از چارچوب همیشگی خارج شود و همه چیز را دوباره ارزیابی کند. به‌عنوان مثال، بسیاری از افراد بعد از بازگشت از تعطیلات متوجه می‌شوند که بعضی از کارهایی که انجام می‌دادند، چندان ضروری یا مفید نبوده‌اند. در واقع، استراحت به آن‌ها کمک می‌کند تا بفهمند چه چیزهایی واقعاً اهمیت دارد و چه کارهایی فقط وقت و انرژی‌شان را می‌گیرد. یک تحقیق در سال ۲۰۱۱ نیز این موضوع را تایید کرده است. طبق این مطالعه وقتی فرد بعد از مدتی دوباره سراغ کار نیمه‌تمام خود می‌رود، ذهنش به‌طور طبیعی شروع به بازنگری در اهداف می‌کند و از خود می‌پرسد: «من دقیقاً دنبال چه نتیجه‌ای هستم؟»‌. بنابراین اگر بدون استراحت کار کنیم، ممکن است تمام انرژی خود را به کارهایی اختصاص دهیم که اهمیت چندانی ندارند.

ایجاد انگیزه

گاهی خستگی روانی به کاهش انگیزه منجر می‌شود. وقتی زمان کافی برای استراحت، مطالعه، تفریح یا حتی تنهایی دارید، دوباره با خودتان ارتباط برقرار می‌کنید و انگیزه‌ درونی‌تان زنده می‌شود. طبق پژوهش‌های شرکت Ernst & Young، هر ۴۰ ساعت مرخصی به‌طور میانگین هشت ماه به ماندگاری کارمندان در سازمان اضافه می‌کند. این یعنی افرادی که به خودشان فرصت استراحت می‌دهند، در محل کار با انگیزه‌تر حاضر‌ می‌شوند و به شرکت وفادار هستند.

افزایش عملکرد و کیفیت کار

داده‌های منابع انسانی در ایالات متحده نشان می‌دهد که کارمندان با عملکرد بالا، به‌طور میانگین سالانه پنج روز بیشتر از دیگران مرخصی می‌گیرند. این یعنی برخلاف تصور عمومی، استراحت بیشتر منجر به بازدهی بالاتر می‌شود. مطالعه‌ای در شرکت EY نیز نشان می‌دهد که به ازای هر ده ساعت مرخصی، عملکرد کارمندان به‌طور میانگین ۸ درصد بهتر می‌شود. این یافته‌ها ثابت می‌کند که کیفیت کار با استراحت گره خورده است.

اگر کارکنان به تعطیلات نروند چه می‌شود؟

تحقیقات مختلف به ما می‌گویند وقتی فرد بدون استراحت مداوم به کار ادامه می‌دهد، احتمال فرسودگی شغلی افزایش می‌یابد. استرس همیشگی و حجم بالای کار باعث می‌شود انرژی ذهنی و جسمی کاهش یابد و کارمند به بی‌انگیزگی و حتی مشکلات جسمی دچار شود. در نتیجه، به‌مرور زمان کیفیت کار پایین می‌آید و از روحیه تیمی کاسته خواهد شد.

از سوی دیگر این تصور که کار بیشتر با بهره‌وری بالاتر همراه است، در عمل درست نیست. کارکنانی که از مرخصی خود چشم‌پوشی می‌کنند، معمولاً تمرکز و خلاقیت خود را از دست می‌دهند و در نهایت عملکردشان افت می‌کند.

همچنین فشار کاری بیش از حد روی یک فرد، تعادل و پویایی تیم را نیز برهم می‌زند. چنین فردی ممکن است به‌دلیل خستگی یا استرس زیاد، بی‌حوصله یا حساس شود. این موضوع به‌‌شکل غیرمستقیم بر روحیه و همکاری سایر اعضای تیم تاثیر‌ منفی دارد.

مدیران چگونه می‌توانند کارمندان را برای رفتن به تعطیلات تشویق کنند؟

نقش مدیران در ایجاد فرهنگ استراحت و تشویق کارمندان به استفاده از تعطیلات، بسیار پررنگ است. وقتی مدیران خودشان برای مدتی از کار فاصله می‌گیرند، سفر می‌روند و درباره تاثیر مثبت آن بر تمرکز و بهره‌وری‌شان صحبت می‌کنند، ناخودآگاه پیام مهمی به تیم منتقل می‌شود. چنین الگویی به کارکنان جرئت می‌دهد تا بدون احساس گناه یا نگرانی از قضاوت، مرخصی بگیرند.

از سوی دیگر یکی از دلایل اصلی امتناع کارکنان از سفر، نگرانی نسبت به حجم کار پس از بازگشت است. مدیران می‌توانند با اجرای تفویض مسئولیت‌ها این مانع را برطرف کنند. آموزش متقابل بین اعضای تیم، تقسیم وظایف و برنامه‌ریزی برای دوران غیبت هر فرد موجب می‌شود کارها بدون وقفه ادامه یابد و کارمند با خیال آسوده‌تر سفر کند.

همچنین مدیران می‌توانند از کارکنان بخواهند پس از بازگشت از سفر، عکس‌ها یا خاطرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. برگزاری جلسات کوتاه و دوستانه برای گفتگو درباره تجربیات سفر به تقویت روحیه جمعی کمک می‌کند.

تعطیلات رفتن کارمندان برای کارفرما چه مزیتی دارد؟

تشویق کارکنان به استفاده از مرخصی تنها به نفع خودشان نیست، بلکه یکی از بهترین تصمیماتی است که یک کارفرما می‌تواند برای رشد و پایداری سازمان بگیرد. وقتی کارمندان فرصت استراحت و بازسازی ذهنی پیدا می‌کنند با انرژی، انگیزه و تمرکز بیشتری به محیط کار بازمی‌گردند. این تجدید قوا مستقیماً به افزایش بهره‌وری، بهبود عملکرد و حتی سودآوری شرکت منجر می‌شود.

تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که سلامت روان و جسم نیروی انسانی رابطه مستقیمی با عملکرد مالی شرکت دارد. به‌عنوان مثال برآورد شده است که کاهش بهره‌وری ناشی از فرسودگی شغلی، استرس و اختلالات روانی، هر سال میلیاردها دلار زیان اقتصادی به سازمان‌ها وارد می‌کند.

از دیدگاه مدیریتی نیز مرخصی کارکنان نوعی سرمایه‌گذاری بر حفظ و ماندگاری نیروی انسانی محسوب می‌شود. شرکت‌هایی که تعادل بین کار و زندگی را برای کارکنان برقرار می‌کنند معمولاً نرخ ماندگاری بالاتری دارند. بنابراین می‌توان اینگونه بیان کرد که مرخصی کارمندان بخشی ضروری از فرهنگ سازمانی سالم است و در موفقیت و دوام یک شرکت نقش دارد.

چه نوع تعطیلاتی برای کارمندان بهتر است؟

برخلاف تصور بسیاری، پژوهش‌ها نشان می‌دهد که همیشه تعطیلات طولانی‌تر به معنای استراحت بهتر نیست. روان‌شناسان دریافته‌اند که تعطیلات کوتاه اما منظم، اثرات عمیق‌تری بر کاهش استرس و بازسازی ذهن دارد. دکتر جسیکا دی‌بلوم پژوهشگر دانشگاه تامپره در فنلاند در مطالعات خود به این نتیجه رسیده که حس شادابی و تندرستی معمولاً در چند روز نخست سفر به‌سرعت افزایش می‌یابد و حدود روز هشتم به بیشترین حد خود می‌رسد.

او همچنین توصیه می‌کند که لازم نیست تعطیلات خود را با برنامه‌های فشرده یا فعالیت‌های پرانرژی پر کنید. حتی کارهای ساده‌ای مانند گپ زدن با دوستان، پیاده‌روی آرام یا لذت بردن از مناظر طبیعی می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان داشته باشد.

چگونه در سفر‌ بین کار و تفریح تعادل برقرار کنید؟

برخی از کارمندان در پست‌های کلیدی حضور دارند به‌همین دلیل، نمی‌توانند چند روز کاملا از شغل‌شان فاصله بگیرند. در چنین مواقعی، با کمک راهکار‌هایی که در ادامه ذکر می‌کنیم می‌توانید بین کار و تفریح تعادل برقرار کنید.‌

شروع روز با کارهای اصلی

بهتر است فعالیت‌های مهم را در ساعات ابتدایی روز انجام دهید تا در ادامه وقت بیشتری داشته باشید. با برنامه‌ریزی دقیق و تهیه لیست کارهایی که باید در روز انجام دهید از سردرگمی جلوگیری کنید. یادتان باشد لپ‌تاپ یا ابزارهای ضروری را همراه داشته باشید تا بتوانید کارها را به‌موقع پیش ببرید.

سلامت جسم و روان را جدی بگیرید

تغییر محیط و ریتم زندگی ممکن است تعادل بدنی و ذهنی را برهم بزند. سعی کنید در برنامه روزانه خود زمانی را برای پیاده‌روی، حرکات کششی یا حتی چند دقیقه مراقبه بگنجانید. غذاهای سالم بخورید و از خواب کافی غافل نشوید.

احساس کنید در خانه خودتان هستید

برای کاستن از دلتنگی، وسایلی کوچک اما آشنا را با خود ببرید. به‌طور مثال عطر محبوبتان، کتاب مورد علاقه یا وسیله‌ای که یادآور خانه است. این کار باعث می‌شود حتی در محیط‌های کاری و هتل‌ها احساس راحتی و ثبات بیشتری داشته باشید.

واگذاری و مدیریت وظایف

پیش از سفر، کارهایی را که به حضور شما نیاز ندارند به دیگران بسپارید. برای کارهای منزل و انجام وظایف شرکت از دیگران کمک بگیرید و خجالت نکشید. واگذاری بخشی از مسئولیت‌ها باعث می‌شود زمان بیشتری برای استراحت، تمرکز و لذت بردن از سفر داشته باشید.

کارمندان چگونه باید استرس قبل، حین و بعد از سفر را کنترل کنند؟

بسیاری از افراد تعطیلات را برای دور‌ شدن از فشار کاری برنامه‌ریزی می‌کنند، اما در نهایت با استرس بیشتری روبه‌رو می‌شوند. برای جلوگیری‌ از استرس پیش از سفر از روش‌های زیر کمک بگیرید:

• منتظر تعطیلات نمانید تا به خودتان رسیدگی کنید. هر روز زمانی را به کارهایی مانند مدیتیشن، پیاده‌روی و مطالعه اختصاص دهید. این کار کمک می‌کند در تعطیلات سریع‌تر به آرامش برسید.
• وقتی از محیط کار دور می‌شوید، ذهن خود را نیز از کار جدا کنید. تماس با ایمیل‌ها یا پیام‌های کاری را به حداقل برسانید و در صورت نیاز، موقتاً اپلیکیشن‌های مربوط به کار را غیرفعال کنید تا تمرکزتان روی استراحت بماند.
• پیش از سفر، زمان دقیق مرخصی را به همکاران‌تان بگویید و از آن‌ها بخواهید در غیاب شما ارسال پیام‌ و ایمیل‌های غیرضروری را متوقف کنند.
• بعد از بازگشت روز اول را فقط به سامان‌دهی کارها، بررسی پیام‌های مهم و برنامه‌ریزی هفته آینده اختصاص دهید تا بدون استرس به روال کاری برگردید.
• پیش از رفتن به مرخصی، دستورالعمل‌های مشخصی برای نحوه ارتباط در زمان غیبت خود تنظیم کنید. سناریوهای مختلف مانند شرایط اضطراری و غیراضطراری را از هم تفکیک کنید تا همکارانتان بدانند در چه مواقعی باید با شما تماس بگیرند و در چه مواردی می‌توانند خودشان تصمیم‌گیری کنند.
• پیش از شروع تعطیلات، وضعیت دسترسی خود را برای همکاران و مشتریان شفاف‌سازی کنید. همچنین فرد یا افرادی را به‌عنوان جایگزین معرفی کنید تا در صورت نیاز، دیگران بتوانند مستقیماً با آن‌ها ارتباط بگیرند.

چالش‌های پنهان شرکت‌ها در مدیریت تعطیلات کارمندان

دنیای کسب‌وکار دائما دچار تغییر می‌شود، در این میان تمامی فعالیت‌های کارمندان از جمله زمان سفر و تعطیلات آنها نیز تحت تاثیر قرار گرفته‌اند. مهم‌ترین چالش‌هایی که شرکت‌ها در مدیریت تعطیلات کارمندان با آن‌ مواجه هستند شامل موارد زیر است:

گسترش دورکاری و کوچ‌نشینی دیجیتال

تحول در شیوه‌های کاری به‌ویژه با رشد دورکاری، تعریف سنتی تعطیلات را دگرگون کرده است. امروزه بسیاری از کارکنان می‌توانند از هر نقطه‌ای از جهان کار کنند، موضوعی که مرز میان زمان کار و استراحت را کمرنگ کرده است. هرچند این انعطاف‌پذیری، آزادی عمل بیشتری به افراد می‌دهد اما در عین حال مانع استراحت کامل می‌شود.

چالش تعادل میان کار و زندگی شخصی

در عصر ارتباطات، رسیدن به توازن پایدار میان زندگی شغلی و شخصی دشوارتر از همیشه است. بسیاری از کارکنان حتی در ایام استراحت نیز به ایمیل‌ها پاسخ می‌دهند یا وظایف کاری را پیگیری می‌کنند. این مورد تاثیر مثبت مرخصی را کاهش می‌دهد.

نقش عوامل اقتصادی در تصمیم به مرخصی

ناپایداری اقتصادی و دغدغه‌های مالی می‌تواند بر تمایل کارکنان به استفاده از مرخصی تاثیرگذار باشد. نگرانی از کاهش درآمد یا امنیت شغلی سبب می‌شود برخی کارکنان مرخصی خود را به تعویق بیندازند. سازمان‌ها باید با ارائه حمایت‌های روانی و مالی، این نگرانی‌ها را کاهش دهند و کارمندان را به استفاده از حق قانونی خود ترغیب کنند.

مدیریت دوره‌های ممنوعیت مرخصی (دوره‌های خاموشی)

در برخی بازه‌های زمانی به‌ویژه در دوره‌های اوج فعالیت سازمان، امکان استفاده از مرخصی وجود ندارد. این محدودیت اگر بدون برنامه‌ریزی اجرا شود، فشار روانی و خستگی کارکنان را افزایش می‌دهد. واحد منابع انسانی باید با طراحی سیستم‌های جبرانی مانند مرخصی تشویقی پس از پایان دوره یا مزایای اضافی میان کار و رفاه کارکنان تعادل برقرار کند.

نکات مهمی که کارمندان باید در مورد تعطیلات بدانند

هر شرکتی قوانین مخصوص به‌ خود را در زمینه مرخصی و زمان تعطیلات کارمندان دارد. در این خصوص لازم است به نکات زیر توجه کنید:

• دولت ایران، سهمیه مشخصی برای مرخصی با حقوق تعیین کرده است. گاهی کارفرما نیز ممکن است به‌صورت سالانه یا براساس قرارداد کاری برای کارمندان مرخصی با حقوق درنظر بگیرد.
• تعداد روزهای مرخصی با توجه به نوع استخدام (تمام‌وقت یا پاره‌وقت) و جایگاه شغلی هر فرد متفاوت است. بنابراین، کارمند باید درباره جزئیات مرخصی خود مطلع باشد.
• برخی شرکت‌ها انعطاف‌پذیرتر عمل می‌کنند و اجازه می‌دهند کارمند در زمان دلخواه از مرخصی خود استفاده کند، اما در بعضی دیگر زمان استفاده از مرخصی از پیش تعیین شده است.
• کارمندان باید از سیاست سازمان درباره روزهای مرخصی استفاده‌نشده آگاه باشند. در برخی شرکت‌ها این روزها از بین می‌روند، در حالی‌که برخی دیگر اجازه انتقال آن‌ها به سال بعد را می‌دهند.

مهم‌ترین استراتژی شرکت‌ها برای تعطیلات کارمندان

شرکت‌ها برای جلوگیری‌ از سردرگمی کارمندان برای سفر رفتن باید استراتژی‌هایی را بچینند که در‌ ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

تدوین قوانین روشن

داشتن یک چارچوب شفاف برای مرخصی‌ها به کارمندان کمک می‌کند تا بتوانند زمان‌ تعطیلات خود را بهتر مدیریت کنند. این چارچوب باید شامل مواردی مانند مدت زمان لازم برای ارسال درخواست، نحوه تایید و محدودیت‌های زمانی در دوره‌های شلوغ کاری باشد. با مشخص بودن قوانین، کارکنان با اطمینان بیشتری می‌توانند تعطیلات خود را برنامه‌ریزی کنند و درخواست‌های لحظه آخری کاهش پیدا می‌کند.

بهره‌گیری از فناوری و ابزارهای دیجیتال

استفاده از نرم‌افزارها و پلتفرم‌های آنلاین، برنامه‌ریزی و مدیریت مرخصی‌ها را ساده‌تر می‌کند. ابزارهایی که امکان ارسال درخواست، مشاهده برنامه تیم و پیگیری وضعیت مرخصی‌ها را فراهم می‌کنند به افزایش شفافیت و سازماندهی کمک می‌کند.

تشویق کارکنان به برنامه‌ریزی برای استفاده از مرخصی 

ایجاد فرهنگ سازمانی که برنامه‌ریزی برای مرخصی را ارزشمند بداند، نقش مهمی در موفقیت شرکت دارد. صحبت مدیران درباره اهمیت تعادل بین کار و زندگی و قدردانی از کارکنانی که زودتر مرخصی خود را برنامه‌ریزی می‌کنند به ایجاد انگیزه کمک می‌کند. مشوق‌هایی مانند امکان انتخاب تاریخ مرخصی، کارکنان را به برنامه‌ریزی زودهنگام ترغیب می‌سازد.

جمع‌بندی

استرس و اضطراب بخش جدایی نشدنی از زندگی کارمندی محسوب می‌شوند‌. همه ما از صبح که بیدار می‌شویم باید به فکر انجام وظایف شغلی‌مان باشیم. این چرخه تقریبا در بیشتر روز‌های سال وجود دارد،‌ چنان که حتی یک روز نمی‌توانیم بدون دغدغه باشیم. در چنین شرایطی گرفتن مرخصی و به سفر رفتن، اهمیت خود را نشان می‌دهد. پژو‌هش‌ها نشان داده‌اند که به تعطیلات رفتن کارمندان می‌تواند از فرسودگی شغلی، غیبت‌های ناگهانی و حتی استعفا جلوگیری کنید. همچنین، کارمندان بعد از بازگشت از سفر با ذهنی باز و خلاقه سر کار بازمی‌گردند که تاثیر زیادی در افزایش بهره‌وری دارد.