بعد از ترک متادون، علائم روانی مثل افسردگی یا بیخوابی چقدر طول میکشه؟

پادکست بهترین راه ترک متادون چیست؟
اگر شما یا یکی از عزیزانتان به دنبال راهی مطمئن و اصولی برای ترک متادون هستید، این مطلب بهترین نقطه شروع برای شماست. در این راهنمای جامع، با روشهای موثر ترک متادون، علائم و عوارض جانبی آن، نکات مهم قبل و بعد از ترک و بهترین کلینیک ترک اعتیاد و درمانهای موجود آشنا خواهید شد.
بسیاری از مراکز درمانی از متادون برای ترک اعتیاد استفاده میکنند، اما این دارو در کنار مزایای خود دارای عوارضی نیز است که مهمترین آن عبارتند از:
بنابراین استفاده از آن باید حتما تحت نظر پزشک باشد تا از عوارض خطرناک متادون جلوگیری شود.
همانگونه که گفتیم متادون برای ترک اعتیاد به مواد افیونی مثل هروئین یا ترک این مواد استفاده میشود. این داروی شبه افیونی در کاهش علائم ترک و میل شدید به مواد موثر است، اما مشکل اینجاست که خود متادون هم میتواند باعث وابستگی جسمی و روانی شود!
افرادی که در مدت طولانی این ماده را مصرف کنند، ممکن است بدنشان به این دارو عادت کند و در صورت قطع ناگهانی متادون، دچار علائم شدید ترک شوند. به همین دلیل ترک متادون باید تحت نظر پزشک و با برنامه دقیق انجام شود تا از عوارض و برگشت اعتیاد جلوگیری شود.
برای تشخیص اعتیاد به متادون، توجه به مجموعهای از علائم جسمی، روانی و رفتاری ضروری است. از جمله نشانههای اعتیاد به متادون شامل موارد زیر است:
| انواع علائم فرد معتاد به متادون | از کجا بفهمم شوهرم متادون مصرف میکنه؟ |
| علائم جسمی | خوابآلودگی مفرط خستگی مزمن یبوست تعریق زیاد خشکی دهان کاهش میل جنسی تغییر وزن تنگی نفس |
| علائم روانی | اضطراب افسردگی تحریکپذیری بیقراری مشکل در تمرکز بیعلاقگی و بیانگیزگی |
| علائم رفتاری | مصرف منظم و وابستگی به زمان خاص پنهانکاری در مصرف شکست در ترک بیتوجهی به مسئولیتها انزوای اجتماعی مراجعه مکرر برای گرفتن نسخه افزایش دوز مصرفی |
اگر یک یا چند مورد از این علائم بهطور مداوم در فردی مشاهده شود، احتمال اعتیاد به متادون وجود دارد و لازم است با یک مشاور یا پزشک متخصص در یک مرکز تخصصی ترک اعتیاد برای اطمینان از معتاد شدن فرد به متادون مشورت کنید.

علائم ترک متادون معمولاً شبیه علائم ترک سایر مواد افیونی است، اما ممکن است شدیدتر و طولانیتر باشند؛ چون متادون نیمهعمر طولانی دارد. از جمله این علائم عبارتند از:
مدت زمان بروز علائم ترک متادون معمولاً از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از آخرین مصرف شروع میشود و ممکن است تا ۱۰ تا ۲۰ روز ادامه داشته باشد، بسته به دوز، مدت مصرف و وضعیت جسمی و روانی فرد. هر چقدر اعتیاد فرد شدیدتر باشد، شدت این علائم بیشتر خواهد بود. به همین علت است که توصیه میشود تا برای ترک متادون ، کمک حرفهای دریافت کنید.
| مرحله ترک متادون | مدت زمان تقریبی | علائم شایع |
| شروع ترک (Onset) | 1-3 روز | بیقراری، تعریق، خمیازه، آبریزش بینی، اضطراب خفیف |
| اوج ترک حاد (Peak Withdrawal) | 5-10 روز | دردهای عضلانی، تهوع، استفراغ، اسهال، بیخوابی، تعریق شدید، لرزش، اضطراب، درد شکم |
| کاهش علائم حاد | 7-14 روز | کاهش تدریجی علائم جسمی ولی ممکن است بیقراری و اضطراب ادامه داشته باشد |
| ترک مزمن (PAWS) | چند هفته تا چند ماه | اضطراب، افسردگی، بیخوابی، تحریکپذیری، مشکل در تمرکز، نوسانات خلقی |
| مرحله بازتوانی و نگهداری | 6 ماه تا یک سال | درمان حمایتی، رواندرمانی، مراقبتهای اجتماعی برای جلوگیری از بازگشت به مصرف |
به همین دلیل، ترک کامل متادون بهصورت پایدار معمولاً بیش از چند روز است و نیاز به مراقبت، حمایت روانی و گاهی درمان نگهدارنده دارد.
ترک متادون روشهای مختلفی دارد و انتخاب بهترین روش به وضعیت جسمی، روانی، مدت مصرف و دوز مصرفی فرد بستگی دارد. در ادامه مهمترین روشهای ترک متادون را بررسی خواهیم کرد:
یکی از رایجترین و کمخطرترین روشهای ترک اعتیاد به متادون، کاهش تدریجی دوز مصرفی تحت نظر پزشک است. در این روش، دوز دارو بهمرور زمان و با برنامهای مشخص کاهش پیدا میکند تا بدن فرصت سازگاری با کمبود متادون را داشته باشد. این کاهش معمولاً هفتگی یا دو هفته یکبار انجام میشود. ترک تدریجی متادون مخصوصا برای کسانی که دوزهای بالا یا سابقه مصرف طولانی دارند، مناسب است و از بروز علائم شدید ترک مانند بیخوابی، درد بدن و اضطراب جلوگیری میکند. اما استفاده از این رویکرد نیازمند صبر، پایبندی به برنامه و حمایت پزشکی منظم خواهد بود.
ترک ناگهانی متادون یا همان ” روش یابویی”، به معنای قطع یکباره مصرف متادون است. این روش ممکن است برای برخی افراد وسوسهانگیز باشد چون فکر میکنند با یکبار تحمل درد، همه چیز تمام میشود! اما واقعیت این است که ترک یابویی معمولاً با علائم شدید جسمی و روانی همراه است؛ از جمله بیخوابی، درد شدید، اضطراب و میل شدید به مصرف دوباره. این روش برای همه مناسب نیست و معمولاً تنها کسانی موفق میشوند که اراده بسیار قوی، محیط آرام و حمایت کامل خانواده داشته باشند. در مواردی هم لازم است داروهای کمکی برای تحمل علائم بهکار گرفته شود.
برای کاهش علائم ترک متادون، برخی داروها میتوانند بسیار مفید باشند. پزشک ممکن است داروهایی مانند کلونیدین (برای کاهش علائم فیزیکی)، خوابآورها، ضد اضطرابها یا داروهای ضدافسردگی را برای مدت محدود تجویز کند. در بعضی موارد، داروهای جایگزین مانند بوپرنورفین بهعنوان روش گذار استفاده میشوند تا فرآیند ترک راحتتر طی شود. این روش کمک میکند تا فرد از نظر جسمی و روانی فشار کمتری تحمل کند. اما استفاده از این داروها باید کاملاً تحت نظر پزشک باشد، چون مصرف خودسرانه یا طولانیمدت آنها هم باعث وابستگی یا عوارض جانبی خواهد شد.
رواندرمانی یکی از مهمترین بخشهای ترک متادون است که به فرد کمک میکند با ریشههای روانی و احساسی اعتیاد مقابله کند. این روش شامل جلسات رواندرمانی فردی با روانشناس، درمان شناختی-رفتاری (CBT) برای اصلاح افکار و رفتارهای ناسالم، درمان گروهی مثل جلسات ۱۲ قدمی (NA) یا برنامه ماتریکس و گاهی مشاوره خانوادگی برای بهبود روابط آسیبدیده است. رواندرمانی باعث کاهش اضطراب، وسوسه مصرف، افسردگی و احتمال بازگشت به مصرف میشود و در کنار روشهای دارویی یا ترک تدریجی، شانس موفقیت را چند برابر میکند.

اگر مصرف شما متادون طولانیمدت بوده و وابستگیتان شدید است، ترک در یک کلینیک ترک اعتیاد میتواند بهترین گزینه درمانی باشد. در این مراکز، فرآیند ترک متادون با نظارت پزشک، رواندرمانگر و پرستاران انجام میشود. بسته به شرایط فرد، ممکن است ترک بهصورت تدریجی یا یابویی صورت گیرد. مزیت اصلی این روش، مراقبت دائمی و وجود حمایت روانی، تغذیه مناسب، خواب کنترلشده و آموزش مهارتهای مقابله با وسوسه است. این روش احتمال بازگشت را کاهش میدهد و برای افراد آسیبپذیر یا کسانی که در خانه امکان کنترل خود را ندارند، توصیه میشود.
برخی افراد ترجیح میدهند در محیط خانه، با آرامش بیشتر و حفظ حریم خصوصی، متادون را ترک کنند. این روش اگر با برنامهریزی دقیق، آگاهی کافی و حمایت خانواده همراه باشد، ممکن است موفقیتآمیز باشد. معمولاً در این روش از کاهش دوز تدریجی متادون، رژیم غذایی مناسب، دمنوشهای آرامبخش (مثل گل گاوزبان و بابونه)، مدیتیشن، تنفس عمیق، حمام گرم و خواب منظم کمک گرفته میشود. برای کنترل برخی علائم، معمولا پزشک داروهای کمکی تجویز میکند. هرچند این روش دارای هزینه کمتری است، اما نیاز به اراده بالا، نظم و حمایت جدی از سوی اطرافیان دارد. توجه داشته باشید که ترک متادون در منزل به تنهایی هرگز توصیه میشود و اگر شما خواهان ترک خانگی متادون باشید، لازم است تا از درمان سرپایی بهره بگیرید.
بعد از پایان دوره ترک متادون، مرحله مهمتری به نام “حفظ پاکی” یا مراقبتهای پس از ترک شروع میشود. در این مرحله، بدن کمکم ترمیم میشود اما ذهن هنوز درگیر وسوسه، نوسانات خلقی و خستگی است. برای جلوگیری از بازگشت به مصرف، ادامه رواندرمانی، شرکت در جلسات حمایتی مثل گروههای NA یا ماتریکس و حفظ ارتباط با افراد سالم و مثبت بسیار مهم است. رعایت برنامه خواب منظم، تغذیه مقوی (بهخصوص مواد حاوی ویتامین B، منیزیم و پروتئین)، ورزش سبک روزانه و دوری از موقعیتها و افرادی که یادآور مصرف هستند، از کلیدیترین نکات مراقبتی است. همچنین باید برای مدیریت استرس و احساسات منفی برنامه داشت؛ مثل نوشتن، مدیتیشن، یا گفتگو با یک مشاور. این مراقبتها کمک میکنند فرد نهتنها پاک بماند، بلکه به آرامی به زندگی عادی، سلامت ذهنی و احساس رضایت بازگردد.
بهترین روش ترک متادون معمولاً روش ترکیبی است؛ یعنی تلفیقی از کاهش تدریجی دوز دارو، استفاده کنترل شده از داروهای کمکی و رواندرمانی مستمر. این ترکیب باعث میشود علائم جسمی و روانی ترک به حداقل برسد و فرد بتواند با حمایت تخصصی و برنامهریزی دقیق، مرحله به مرحله به سمت بهبودی کامل حرکت کند. اما رویکرد ترکیبی، فقط زمانی امکانپذیر و موثر است که فرد به یک مرکز ترک اعتیاد معتبر و مجهز در تهران مراجعه کند؛ جایی که تیم پزشکی، روانشناسی و مشاوره بهصورت تخصصی و پیوسته مراقب روند درمان باشد. مراجعه به چنین مرکزی شانس موفقیت ترک را بسیار بالا میبرد و احتمال بازگشت را کاهش میدهد.
ترک اعتیاد به متادون برخلاف تصور رایج، یکی از دشوارترین درمانهای اعتیاد است که نیاز به مراقبت تخصصی پزشکی دارد. اگر دنبال یک مرکز تخصصی و مطمئن برای ترک متادون هستید، کلینیک ترک اعتیاد ونک به عنوان بهترین کلینیک ترک اعتیاد یک انتخاب مناسب برای مراجعین است. ونک کینیک با سالها تجربه در درمان اعتیاد به داروهای جایگزین مانند متادون، با رویکردهای سمزدایی (انواع سم زدایی)، رواندرمانی و مشاورههای تخصصی، راهکارهایی موثر برای ترک این ماده ارائه میدهد. علاوه بر روشهای مذکور، از جمله خدمات مرکز ترک اعتیاد ونک برای ترک متادون به شرح زیر است:
همچنین، ونک کلینیک دارای محیطی آرام و حمایتگر است که باعث میشود فرد در طول دوره ترک احساس امنیت و امید کند. بنابراین اگر خودتان یا عزیزانتان نیاز به کمک دارید، همین حالا با کلینیک ترک اعتیاد ونک تماس(02152402) بگیرید تا مشاوران حرفهای آنها راهنماییتان کنند و یک برنامه درمانی مناسب برایتان تنظیم شود.
بعد از ترک متادون، علائم روانی مثل افسردگی یا بیخوابی چقدر طول میکشه؟
علائم حاد معمولاً توی دو هفته اول فروکش میکنن، اما مشکلات روانی مثل اضطراب، بیخوابی یا افسردگی ممکنه چند ماه ادامه داشته باشن. این دوره رو اصطلاحاً ترک مزمن یا PAWS میگن. در این مرحله، ادامه رواندرمانی، جلسات گروهی (مثل NA)، تغذیه و خواب منظم خیلی مؤثره. کلینیکهایی مثل ونک کلینیک حتی بعد از سمزدایی هم خدمات مراقبتی و مشاورهای ارائه میدن تا فرد بتونه پاکی خودش رو حفظ کنه.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 2 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 2