بیماری سوزاک

سوزاک یک بیماری مقاربتی (STD) است که از طریق تماس جنسی محافظت نشده از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می‌شود. عامل این بیماری، باکتری نایسریا گونوره آ است. تشخیص سوزاک با آزمایش نمونه‌ای از ترشحات واژن، آلت تناسلی یا مقعد انجام می‌شود. این باکتری نواحی مختلف بدن مانند مجرای ادرار، مقعد، واژن، گلو و چشم که نواحی گرم و مرطوب بدن به حساب می آیند را آلوده می‌کند. با استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی و معاینات منظم STD از درگیر شدن با بیماری سوزاک جلوگیری کنید.

راه‌های انتقال بیماری سوزاک چیست؟

1. رابطه‌ی جنسی واژینال: بیماری سوزاک قابل انتقال از طریق رابطه‌ی جنسی واژینال است. در این حالت، مخاط واژن و مایع منی ممکن است حاوی باکتری‌های سوزاک باشد و به طرف دیگر منتقل شود.
2. رابطه‌ی مقعدی: انتقال بیماری سوزاک می‌تواند از طریق رابطه‌ی مقعدی اتفاق بیفتد. در این حالت، باکتری‌های سوزاک از محیط مقعد به مخاط واژن منتقل می‌شوند.
3. رابطه‌ی اورال (دهانی): اگر یک فرد سوزاک دهانی داشته باشد، ممکن است باکتری‌های سوزاک از طریق رابطه‌ی اورال (دهانی) به شریک جنسی منتقل شوند.

پرهیز از روابط جنسی پرخطر، استفاده از کاندوم و رعایت بهداشت و مراقبت‌های لازم می‌تواند به حداقل رساندن ریسک انتقال بیماری سوزاک کمک کند. همچنین، مراقبت از بهداشت شخصی مانند شستشوی دست‌ها و استفاده از توالت و سرویس بهداشتی شخصی می‌تواند مانع انتقال بیماری شود. توجه داشته باشید که در برخی موارد، علائم بیماری سوزاک در فرد مبتلا به طور آشکار نیست ولی می‌تواند به دیگران انتقال یابد. بنابراین، رعایت مراقبت‌های بهداشتی و استفاده از روش‌های محافظتی در روابط جنسی با همه افراد، حتی در صورت عدم وجود علائم بیماری، بسیار مهم است.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سوزاک هستند؟

1. افرادی که در روابط جنسی از کاندوم یا محافظ دندان استفاده نمی‌کنند: استفاده نکردن از محافظ جنسی یا کاندوم در روابط جنسی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری سوزاک را افزایش دهد.
2. افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند: افرادی که در روابط جنسی با شرکای متعدد هستند، باعث افزایش احتمال انتقال باکتری سوزاک می‌شوند.
3. افرادی که رفتارهای پرخطر مانند مصرف الکل، مواد مخدر و مواد روان‌گردان دارند: مصرف الکل، مواد مخدر و مواد روان‌گردان می‌تواند سبب کاهش توانایی شناسایی و اجرای رفتارهای بهداشتی در روابط جنسی شود و خطر انتقال بیماری سوزاک را افزایش دهد.
4. زنان قبل از سن ۲۵ سالگی: زنان جوان قبل از سن ۲۵ سالگی در معرض خطر ابتلا به بیماری سوزاک قرار دارند، زیرا سیستم ایمنی بدن آن‌ها هنوز به‌طور کامل تقویت نشده است.
5. مردان همجنسگرا: در مردان همجنسگرا، خطر ابتلا به بیماری سوزاک بالاتر است. این می‌تواند به دلیل روش‌های خاص انتقال بیماری در روابط جنسی همجنسگرا یا به دلیل عدم استفاده از محافظ جنسی در این روابط باشد.

علائم سوزاک چیست؟

بین ۲ تا ۱۴ روز بعد از مواجهه‌ با فرد آلوده بیماری تازه علائمش آشکار می شود. اگر جلوی پیشرفت بیماری گرفته نشود علاوه بر ناحیه تناسلی ارگان های دیگر را نیز شروع به درگیر شدن می کند.

علائم سوزاک در مردان

• درد یا سوزش هنگام ادرار
• ترشحات چرک‌مانند از آلت تناسلی
• التهاب یا قرمزی آلت تناسلی
• تورم یا درد در بیضه‌ها
• گلودرد مداوم

علائم سوزاک در زنان

• افزایش ترشحات واژینال
• درد یا سوزش هنگام ادرار
• خونریزی واژینال
• درد شکم یا لگن

علائم سوزاک در سایر نواحی بدن

• خارش مقعد
• ترشحات چرک‌مانند از رکتوم
• لکه‌های خونی روی دستمال توالت
• درد چشم
• درد مفاصل

به طور کلی در مردان، علائم سوزاک ممکن است شامل ترشحات چرک‌مانند از آلت تناسلی، التهاب یا قرمزی آلت تناسلی، یا تورم یا درد در بیضه‌ها باشد. در زنان، علائم سوزاک ممکن است شامل افزایش ترشحات واژینال، درد یا سوزش هنگام ادرار، یا خونریزی واژینال باشد. در سایر نواحی بدن، علائم سوزاک ممکن است شامل خارش مقعد، ترشحات چرک‌مانند از رکتوم، لکه‌های خونی روی دستمال توالت، درد چشم، یا درد مفاصل باشد.

راه‌های تشخیص سوزاک چگونه است؟

پزشکان برای تشخیص سوزاک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. این روش‌ها عبارتند از:

• تست ادرار

در این روش، نمونه‌ای از ادرار بیمار گرفته می‌شود و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر باکتری نایسریا گونوره‌آ در ادرار بیمار یافت شود، احتمال ابتلا به سوزاک وجود دارد.

• نمونه‌گیری از ترشحات

در این روش، نمونه‌ای از ترشحات آلت تناسلی، مقعد، یا حلق بیمار گرفته می‌شود و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر باکتری نایسریا گونوره‌آ در ترشحات بیمار یافت شود، احتمال ابتلا به سوزاک وجود دارد.

• کشت باکتری

در این روش، نمونه‌ای از ترشحات یا ادرار بیمار در محیط آزمایشگاهی کشت داده می‌شود. اگر باکتری نایسریا گونوره‌آ در کشت رشد کند، احتمال ابتلا به سوزاک وجود دارد.

• آزمایش سریع

در این روش، نمونه‌ای از ترشحات یا ادرار بیمار در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج این آزمایش معمولاً در عرض چند دقیقه مشخص می‌شود.

راه‌های درمان سوزاک چیست؟

سوزاک یک بیماری قابل درمان است. درمان سوزاک معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود. در مراحل اولیه بیماری، معمولاً یک دوز تزریقی سفتریاکسون یا یک دوز قرص آزیترومایسین برای درمان سوزاک کافی است. در مواردی که سوزاک مقاوم به آنتی‌بیوتیک باشد، ممکن است پزشک از آنتی‌بیوتیک‌های دیگری مانند داکسی‌سایکلین یا سفیکسیم استفاده کند. درمان قطعی سوزاک فقط با به اتمام رساندن دوره‌ی مصرف آنتی‌بیوتیک و رها نکردن نیمه کاره درمان انجام می‌شود.

عوارض سوزاک چیست؟

سوزاک یک بیماری مقاربتی است که می‌تواند در زنان باردار عوارض جدی برای نوزاد ایجاد کند. اگر یک زن باردار مبتلا به سوزاک باشد، امکان انتقال عفونت از طریق کانال زایمان در حین زایمان به نوزاد وجود دارد.

عوارض سوزاک در نوزادان

نوزادانی که از مادران مبتلا به سوزاک متولد می‌شوند، ممکن است دچار عوارض زیر شوند:

• عفونت چشم: شایع‌ترین عارضه سوزاک در نوزادان، عفونت چشم است. این عفونت می‌تواند باعث کوری دائمی شود.
• عفونت پوست: سوزاک می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های کوچک روی پوست نوزاد شود.
• عفونت خون: در موارد نادر، سوزاک می‌تواند باعث عفونت خون شود. این عفونت می‌تواند تهدید کننده حیات باشد.

عوارض سوزاک در زنان

• التهاب لگن (PID): PID نوعی عفونت جدی است که در دستگاه تولید مثل زنان ایجاد می‌شود. این عفونت می‌تواند منجر به درد شدید در ناحیه لگن، تب، خونریزی غیرطبیعی واژینال و ناباروری شود.
• حاملگی خارج رحم: حاملگی خارج رحم نوعی بارداری است که در خارج از رحم اتفاق می‌افتد. این وضعیت می‌تواند بسیار خطرناک باشد و حتی منجر به مرگ مادر شود.
• نارسایی تخمدان: سوزاک می‌تواند منجر به آسیب تخمدان‌ها شود. این آسیب می‌تواند باعث نارسایی تخمدان و یائسگی زودرس شود.

عوارض سوزاک در مردان

• التهاب اپیدیدیم: اپیدیدیم یک لوله کوچک است که اسپرم‌ها در آن ذخیره می‌شوند. التهاب اپیدیدیم می‌تواند باعث درد و تورم در بیضه‌ها شود.
• ناباروری: سوزاک می‌تواند باعث آسیب اسپرم‌ها شود. این آسیب می‌تواند منجر به ناباروری شود.
• عفونت‌های دیگر: سوزاک می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابد و باعث عفونت‌هایی مانند آرتریت، التهاب مغز و نخاع و اندوکاردیت (عفونت دریچه‌های قلب) شود.