از کجا بفهمیم زخم عفونت کرده؟ علائم+ درمان

زمانی که میکروارگانیسم‌ها (میکروب‌ها) به طرق مختلف وارد زخم می‌شوند، میکروب‌هایی مانند باکتری‌ها در منطقه آسیب دیده از پوست شروع به رشد می‌کنند و زخم را عفونی می‌کنند. هر زخمی که پس از گذشت 24 ساعت بهبود نیافته باشد، احتمالاً عفونت دارد. خونریزی زخم و وجود گلبول‌های سفید تا حدی از عفونت زخم جلوگیری می‌کنند، اما در صورت عدم مراقبت صحیح از زخم، آلودگی درون زخم باقی می‌ماند و زخم عفونی و حتی عفونت می‌تواند در سراسر بدن منتشر شود. درمان عفونت‌های کوچک زخم می‌تواند در خانه انجام شود، اما افرادی که به عفونت زخم شدید یا مزمن مبتلا هستند، بایستی به مراکز درمانی مراجعه کنند.

چگونه عفونت زخم را تشخیص دهیم؟

با استفاده از درمان مناسب و مراقبت درست، می‌توان جلوی عفونت زخم‌ها را گرفت. با مراقبت دقیق، اکثر زخم‌ها به تدریج بهبود می‌یابند، اما اگر زخم آلوده شود، بهبود نخواهد یافت و به تدریج بدتر خواهد شد. به علائم زیر توجه کنید تا بتوانید عفونت زخم را تشخیص دهید:

علائم عفونت زخم عبارتند از:

1. قرمزی، ورم و گرم شدن پوست در اطراف زخم
2. شدید شدن درد
3. خارج شدن مایع و ترشحات از زخم
4. سوزش و جوش
5. افزایش دمای بدن (تب)
6. ورم غده‌های لنفاوی در نزدیکی زخم
7. بوی نامطبوع از زخم
8. لکه‌های قرمز روی پوست اطراف زخم
9. تب و لرز
10. حالت تهوع
11. استفراغ

در صورت تجربه هر یک از این علائم در زخم خود، بهتر است به مراکز درمانی مراجعه کنید تا عفونت زخم را تشخیص داده و درمان لازم را دریافت کنید.

عفونت هایی که از زخم باز خارج می شوند، شامل موارد زیر هستند:

عفونت استاف

این عفونت به گروهی از باکتری‌ها به نام استافیلوکوکوس مرتبط است که در پوست و داخل بینی زندگی می‌کنند. این باکتری‌ها به طور عمومی عاملی برای بیماری نیستند، اما ممکن است از طریق زخم‌های باز وارد بدن شده و باعث شیوع بیماری شوند. عفونت‌های استاف در پوست می‌مانند و باعث ایجاد غده‌های عرق می‌شوند.

اگرچه این باکتری‌ها می‌توانند در سراسر بدن پخش شده و اندام‌ها را تحت تأثیر قرار دهند، در شرایطی مشابه، درمانگر آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز می‌کند تا با این عفونت‌ها مبارزه شود. با این حال، برخی از این باکتری‌ها ممکن است در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاومت نشان دهند.

تتانوس

باکتری‌های کلوستریدیوم تتانی از طریق زخم‌های باز روی پوست وارد بدن می‌شوند و باعث ایجاد عفونت‌های باکتریایی به نام تتانوس می‌شوند. وقتی در داخل بدن حضور دارند، می‌توانند عاملی برای اسپاسم‌های دردناک عضلانی در منطقه گردن و چانه باشند. این باکتری‌ها در خاک، گرد و غبار، و محیط‌های غیرفلزی قرار دارند، بنابراین نیاز به توجه ویژه به آن‌ها وجود دارد.

باید همواره از آن پرهیز کرد که این زخم‌ها در معرض قرار گیرند از اشیاء تیز مانند ناخن. در برخی از کشورها، واکسنی برای این باکتری و عفونت مرتبط وجود دارد و توصیه می‌شود که جوانان هر ۱۰ سال یکبار این واکسن را دریافت کنند.

فاشیئت نکروزان

فاشیئت نیکروزان یک نوع عفونت باکتریایی نادر است که منجر به تخریب بافت نرم می‌شود. این باکتری معمولاً به گروه استرپتوکوکوس تعلق دارد که عامل اصلی عفونت است و به صورت ناگهانی شروع می‌شود و به سرعت گسترش می‌یابد. درمان سریع این باکتری ضروری است. در غیر این صورت، ممکن است عامل مسمومیت عفونی، سندرم شوک سمی، نارسایی چندگانه اعضای بدن و حتی مرگ فرد شود.

علائم عفونت باکتریایی شبیه به آنفولانزا شامل موارد زیر است:

• درد شدید در اطراف زخم
• تغییر رنگ پوست به قرمز یا بنفش در اطراف زخم
• احساس دل درد
• گلودرد
• حالت تهوع
• اسهال
• لرزش بدن
• درد عضلانی

درمان زخم های عفونی در خانه

درمان یک زخم کوچک و خفیف در خانه امکان‌پذیر است، اما زخم‌های شدیدتر که با علائمی مانند تب، احساس ناراحتی یا ترشحات و لکه‌های قرمز همراه هستند، نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارند. پاک‌کردن و محافظت صحیح از زخم برای کاهش خطر عفونت بسیار حائز اهمیت است. برای درمان زخم آلوده در خانه، نیاز است:

• بلافاصله زخم را تمیز کرده و پانسمان کنید؛ این روش بهترین راه برای جلوگیری از عفونت است.
• تمامی وسایل مورد نیاز برای تمیز کردن و پانسمان زخم مانند موچین و سایر وسایل را آماده کنید و از صحت و تمیزی آنها اطمینان حاصل کنید.
• دست‌ها را با آب و صابون بشویید و سپس آنها را خشک کنید.
• زخم را برای مدتی زیر آب گرم قرار دهید تا تمیز شود و سپس با آب و صابون پوست اطراف زخم را بشویید. با این حال، مراقب باشید تا صابون به زخم نرود.
• اگر جسم خارجی مانند شیشه یا شن در زخم موجود است، با استفاده از یک موچین تمیز یا با استفاده از یک پارچه نرم و مرطوب، به آرامی زخم را مالش دهید تا جسم خارجی خارج شود.
• در صورت تمایل، می‌توانید گاز وازلینی یا یک لایه نازک از پماد ضدعفونی کننده را روی زخم قرار دهید.
• اگر زخم کوچک است، لازم نیست آن را با گاز یا بانداژ پوشانده کنید. اما اگر زخم بزرگ است، روی آن یک قطعه گاز استریل قرار دهید که تمام زخم و منطقه اطراف آن را کاملاً پوشانده باشد. پانسمان را به دقت روی زخم قرار داده و هرگز آن را جابجا نکنید. اگر پانسمان جابجا شده باشد، باید آن را تعویض کنید. حرکت پانسمان ممکن است باعث هدایت میکروب‌های سطح پوست به سمت زخم شود.
• در روز حداقل یک بار، پانسمان زخم را تعویض کنید.
• اگر پانسمان خیس یا کثیف شده است، بلافاصله آن را تعویض کنید.
• روزانه زخم را به آرامی بشویید.
• از استفاده از پراکسید هیدروژن یا ید خودداری کنید، زیرا ممکن است در برخی افراد باعث سوزش پوست شود.
• بر روی پوست یا زخم، بتادین را نریزید، زیرا ممکن است باعث کند شدن بهبودی و افزایش خطر عفونت شود.

چه زمانی به پزشک باید مراجعه کنیم؟

• اگر زخم عمیق و بزرگ است و دارای لبه‌های سفید است
• اگر لبه‌های زخم در کنار هم نمی‌مانند.
• اگر علائم عفونت را دارا هستید و از زخم ترشح خارج می‌شود.
• اگر درون زخم ماده خارجی وجود دارد و نمی‌توانید آن را خارج کنید.
• اگر علت ایجاد زخم، نیش یا جراحت ناشی از جسم کثیف، زنگ زده یا آلوده باشد.