درمان قطعی عفونت های واژن و راه‌های جلوگیری از بازگشت آن

واژن بخشی مهم از سلامت زنان است که اگر دچار عفونت شود، می‌تواند باعث ناراحتی و مشکلات زیادی شود. عفونت‌های واژن دلایل مختلفی دارند، از تغییرات هورمونی گرفته تا استفاده از محصولات بهداشتی نامناسب یا حتی استرس و تغذیه ناسالم. عفونت‌های واژینال را می‌توانیم یکی از رایج‌ترین بیماری‌های زنان بدانیم که همراه با نشانه‌هایی مانند سوزش، خارش و خروج ترشحات غیرمعمول در ناحیه واژینال است. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که فلور میکروبی میکروارگانسیم‌های واژن بنا به علل مختلفی به هم بخورد.

با در نظر گرفتن پتانسیل بالای این بخش از دستگاه تناسلی زنان برای ابتلا به عفونت و حساسیت زیاد آن، باید انواع عفونت‌های واژینال و چگونگی درمان آن‌ها را بشناسید و در صورت لزوم به پزشک متخصص زنان در این زمینه مراجعه کنید.

منظور از عفونت واژینال چیست و انواع آن کدام هستند؟

عفونت‌های قارچی واژن

عفونت‌های قارچی بیشتر به خاطر رشد بیش از حد قارچ کاندیدا ایجاد می‌شوند. معمولاً باعث خارش شدید، ترشحات غلیظ سفید و احساس سوزش می‌شوند. عواملی مثل مصرف زیاد قند، سیستم ایمنی ضعیف و استفاده طولانی‌مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند این نوع عفونت را تشدید کنند. درمان عفونت های قارچی در اغلب موارد از کرم‌ها و شیاف‌های ضدقارچ برای درمان استفاده می‌شود، اما در موارد شدیدتر، داروهای خوراکی نیز ممکن است تجویز شوند.

واژینوز باکتریایی

واژینوز باکتریایی به دلیل عدم تعادل در باکتری‌های مفید واژن ایجاد شده و معمولاً با بوی نامطبوع و ترشحات خاکستری همراه است. این نوع عفونت بیشتر در زنانی که از دوش‌های واژینال استفاده می‌کنند یا شرکای جنسی متعددی دارند، دیده می‌شود. درمان آن معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی انجام می‌شود و رعایت بهداشت فردی نقش مهمی در پیشگیری از آن دارد.

عفونت واژینوز باکتریال با برهم زدن تعادل باکتریایی واژن منجر به رشد چندین برابری آن‌ها می‌شود. مهم‌ترین شاخصه این عفونت باکتریایی واژینال، عدم وجود درد و تحریک در این ناحیه است. فرد پس از ابتلا به آن معمولا هیچ علائمی احساس نمی‌کند یا صرفا دچار خارش می‌شود. نشانه دیگر این نوع عفونت، ترشحات سفید مایل به خاکستری با بوی ماهی است که در بسیاری از موارد بعد از رابطه جنسی قابل مشاهده است.

عوارض عفونت باکتریایی واژن شامل موارد زیر هستند:

• عفونت رحم
• التهاب لگن
• اندومتریت بعد از زایمان طبیعی

عفونت‌های مقاربتی

عفونت‌های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا هم می‌توانند باعث التهاب و ترشحات غیرطبیعی شوند. این بیماری‌ها معمولاً از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده منتقل می‌شوند و در صورت عدم درمان می‌توانند مشکلات جدی‌تری مثل بیماری‌های التهابی لگن و حتی ناباروری ایجاد کنند. در این موارد، مراجعه سریع به پزشک و دریافت درمان مناسب ضروری است.

التهاب ناشی از واکنش‌های آلرژیک

گاهی اوقات التهاب واژن به دلیل واکنش‌های آلرژیک به صابون‌ها، روان‌کننده‌ها یا حتی لباس‌های زیر ایجاد می‌شود که در این صورت، تغییر محصولات بهداشتی می‌تواند مشکل را برطرف کند. مواد معطر و شیمیایی موجود در برخی محصولات می‌توانند تعادل طبیعی باکتری‌های واژن را برهم بزنند و موجب تحریک و التهاب شوند.

علائم عفونت واژن

علائم عفونت واژن بسته به نوع عفونت متفاوت است، اما معمولاً شامل خارش، سوزش، تغییر رنگ و بوی ترشحات، درد هنگام رابطه جنسی و احساس ناراحتی در ناحیه تناسلی است. گاهی ممکن است احساس سوزش هنگام ادرار هم به این علائم اضافه شود. شدت این علائم بستگی به نوع و میزان پیشرفت عفونت دارد.

دلایل عفونت‌های واژن

دلایل عفونت‌های واژن متفاوت هستند، اما برخی از مهم‌ترین عوامل آن شامل استفاده از محصولات بهداشتی معطر، پوشیدن لباس‌های تنگ، استرس زیاد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌های طولانی‌مدت و عدم رعایت بهداشت فردی است. همچنین، کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی نیز می‌تواند موجب خشکی و حساسیت بیشتر واژن شود که احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد.

روش‌های تشخیص عفونت واژن

برای تشخیص نوع عفونت، پزشک ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد یا نمونه‌ای از ترشحات واژن را برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال کند. در برخی موارد، اندازه‌گیری سطح pH واژن هم می‌تواند به تشخیص عفونت کمک کند. آزمایش‌های تشخیصی شامل بررسی میکروسکوپی ترشحات و تست‌های اختصاصی برای شناسایی باکتری‌ها یا قارچ‌ها است.

روش‌های درمان عفونت‌های واژن

درمان عفونت‌های واژن بستگی به نوع آن دارد. برای عفونت‌های قارچی معمولاً از کرم‌ها و شیاف‌های ضدقارچ استفاده می‌شود، در حالی که عفونت‌های باکتریایی اغلب با آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا موضعی درمان می‌شوند. در مواردی که عفونت ناشی از بیماری‌های مقاربتی باشد، درمان‌های ضدویروسی و آنتی‌بیوتیک‌های خاص لازم است. علاوه بر درمان دارویی، تغییر سبک زندگی و رعایت نکات بهداشتی نیز در بهبود و پیشگیری از این عفونت‌ها نقش مهمی دارد.

درمان‌های خانگی برای کاهش علائم

علاوه بر درمان‌های دارویی، روش‌های خانگی هم می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند. مصرف ماست پروبیوتیک برای حفظ تعادل باکتری‌های مفید، استفاده از سرکه سیب برای تنظیم pH واژن، روغن درخت چای به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی و حتی حمام جوش‌شیرین برای تسکین خارش و التهاب، از جمله روش‌های طبیعی هستند که می‌توانند مفید باشند. همچنین، مصرف سیر به دلیل خواص ضدباکتریایی آن می‌تواند در جلوگیری از رشد باکتری‌های مضر مفید باشد.

راه‌های پیشگیری از عفونت واژن

برای پیشگیری از عفونت‌های واژن، بهتر است سبک زندگی سالمی داشته باشید. تغذیه مناسب، کاهش استرس، پوشیدن لباس‌های نخی، رعایت بهداشت فردی و اجتناب از استفاده از دوش‌های واژینال، همگی می‌توانند در جلوگیری از این مشکل مؤثر باشند. مصرف غذاهای سرشار از پروبیوتیک‌ها مانند کفیر و ماست می‌تواند در حفظ تعادل باکتریایی واژن نقش مهمی ایفا کند.

روش‌های درمانی نوین

در برخی موارد، روش‌های درمانی نوین مثل لیزر درمانی و اوزون‌تراپی هم برای درمان عفونت‌های مزمن استفاده می‌شوند. همچنین، برخی گیاهان دارویی مانند بابونه، سیر و زنجبیل به دلیل خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی خود می‌توانند در درمان عفونت‌های واژن مؤثر باشند. مطالعات جدید نشان داده‌اند که ترکیبات طبیعی مانند عصاره گیاهان دارویی می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود سریع‌تر عفونت‌ها کمک کنند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم عفونت بیش از یک هفته ادامه پیدا کند یا بعد از درمان‌های خانگی تشدید شود، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد. در صورت درد شدید، خونریزی غیرطبیعی یا عفونت‌های مکرر، مراجعه به متخصص برای بررسی‌های بیشتر ضروری است. همچنین، اگر فردی دچار تب یا درد شدید لگنی شود، ممکن است عفونت به دیگر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد و نیاز به درمان فوری داشته باشد.

جمع‌بندی

در نهایت، درمان عفونت‌های واژن به شناخت علت و استفاده از روش‌های مناسب بستگی دارد. رعایت بهداشت، مصرف غذاهای سالم و مراجعه منظم به پزشک می‌تواند از بازگشت عفونت جلوگیری کرده و به حفظ سلامت واژن کمک کند. آگاهی از بدن خود و پیشگیری از عفونت‌ها بهترین راه برای داشتن زندگی سالم‌تر و باکیفیت‌تر است. حفظ تعادل در میکروبیوم واژن و رعایت نکات بهداشتی روزمره می‌تواند به طور موثری از بروز مجدد این عفونت‌ها جلوگیری کند.

عفونت واژن قطعا دردناک است و باعث مشکل در روند انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود. همیشه به خاطر داشته باشید که هر نوع تغییر در ترشحات طبیعی واژن، مشاهده علائم عفونت واژینال نظیر درد، سوزش، خارش، قرمزی و التهاب و رابطه با شریک جنسی که بیماری مقاربتی دارد، زنگ خطری برای ابتلا به عفونت خواهد بود.

دکتر مریم روانبد شیرازی یکی از برجسته‌ترین متخصصان زنان، زایمان، نازایی و جراحان زیبایی زنان در شیراز است. شما با مراجعه به سایت دکتر شیرازی می‌توانید علاوه بر دریافت نوبت و مشاوره در خصوص عفونت‌های مورد اشاره در این مطلب، از آخرین اطلاعات و مقالات علمی در رابطه با بیماری‌های زنان اطلاع حاصل کنید.