مجله
با شنیدن نام اختلال دوقطبی، اولین چیزی که به ذهن خطور می‌کند، فردی با روحیه‌ای متغیر است. کسی که دوره‌هایی از خلق بالا و دوره‌هایی از خلق پایین را تجربه می‌کند. این حدس تا حدودی درست است. اما اختلال دوقطبی دقیقاً چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟ و چه تأثیری روی رفتارهای فرد و مغز او دارد؟
با شنیدن نام اختلال دوقطبی، اولین چیزی که به ذهن خطور می‌کند، فردی با روحیه‌ای متغیر است. کسی که دوره‌هایی از خلق بالا و دوره‌هایی از خلق پایین را تجربه می‌کند. این حدس تا حدودی درست است. اما اختلال دوقطبی دقیقاً چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟ و چه تأثیری روی رفتارهای فرد و مغز او دارد؟ در ادامه به پاسخ این پرسش‌ها می‌پردازیم.
اختلال دو قطبی چیست؟
اختلال دوقطبی یک بیماری روانی است که با تغییرات شدید خلقی مشخص می‌شود. این تغییرات می توانند از یک روز به روز دیگر یا حتی در عرض چند ساعت رخ دهند. در این بیماری، فرد دوره‌هایی از خلق بالا (شیدایی یا هیپومانی) و دوره‌هایی از خلق پایین (افسردگی) را تجربه می‌کند. شیوع اختلال دوقطبی حدود ۱ تا ۲ درصد است. این بدان معناست که از هر ۱۰۰ نفر، حدود ۱ تا ۲ نفر به این بیماری مبتلا هستند. اختلال دوقطبی در زنان شایع‌تر از مردان است و در سنین ۱۸ تا ۳۵ سالگی بیشتر دیده می‌شود.
انواع اختلال دو قطبی
اختلال دو قطبی نوع اول
در این نوع اختلال، فرد حداقل یک دوره شیدایی (مانیا) را تجربه می کند. دوره شیدایی حداقل 7 روز به طول می انجامد و یا علائم تکرارشونده شیدایی به قدری شدید باشد که فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. در این نوع اختلال ممکن است فرد قبل از دوره شیدایی دوره افسردگی را نیز تجربه کرده باشد.
اختلال دو قطبی نوع دوم
در این نوع اختلال، فرد حداقل یک دوره افسردگی و یک دوره نیمه- شیدایی (هایپومانیا) را تجربه می کند. دوره های نیمه- شیدایی خفیف تر از دوره های شیدایی هستند و در آن ها علائمی مانند افزایش انرژی، کاهش نیاز به خواب و افزایش فعالیت دیده می شود، اما شدت آن ها به اندازه دوره های شیدایی نیست.
اختلال دو قطبی دوره ای یا سیکلوتیمیا
علائم این نوع از اختلال دو قطبی، شامل بروز دوره ای علائم افسردگی و نیمه شیدایی است. این علائم کوتاه مدت تر و ضعیف از اختلال دوقطبی نوع اول و یا اختلال دوقطبی نوع دوم هستند.
انواع دیگر اختلال دو قطبی
- اختلال دو قطبی نوع اول و دوم به صورت همزمان: در این نوع اختلال، فرد در یک زمان هم علائم شیدایی و هم علائم افسردگی را تجربه می‌کند. این حالت معمولاً بسیار شدید است و نیاز به درمان فوری دارد.
- اختلال دو قطبی نوع اول و دوم با دوره‌های سریع: در این نوع اختلال، فرد دوره‌های شیدایی و افسردگی را به سرعت پشت سر هم تجربه می‌کند. این حالت می‌تواند بسیار گیج‌کننده و دشوار باشد.
- اختلال دو قطبی نوع اول و دوم با الگوهای تکرار شونده فصلی: در این نوع اختلال، دوره‌های شیدایی و افسردگی در یک زمان خاص از سال رخ می‌دهد. به عنوان مثال، برخی از افراد مبتلا به این نوع اختلال، در زمستان دچار افسردگی و در تابستان دچار شیدایی می‌شوند.
- اختلالات ناشی از مصرف مشروبات الکی و یا مواد مخدر: در برخی موارد، مصرف مشروبات الکی و یا مواد مخدر می‌تواند باعث بروز علائم اختلال دوقطبی شود. این حالت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که فرد به مدت طولانی و در مقادیر زیاد از این مواد استفاده کند.
علائم بیماری اختلال دو قطبی
معمولاً در فصل‌های گرم سال دچار شیدایی و در فصل‌های سرد سال دچار افسردگی می‌شود. البته این الگو همیشه یکسان نیست و ممکن است در برخی افراد متفاوت باشد.
علائم دوره شیدایی
افزایش اعتماد به نفس-احساس خوشی و نشاط فراوان-افزایش فعالیت‌های فیزیکی-تندتند حرف زدن-افزایش میزان انرژی در بدن-بالا رفتن میزان انرژی جنسی-احساس پریشانی-اختلالات خواب (به دلیل میل برای انجام فعالیت‌های زیاد احساس بی‌نیازی از خواب دارند)
علائم دوره افسردگی
احساس غمگین بودن بسیار زیاد-احساس ناامیدی و اضطراب و استرس-میل به خودکشی-خستگی بیش از اندازه-داشتن احساس درد (بدون وجود درد حقیقی در بدن)-ناتوانی در تمرکز بر روی کارها یا موضوعات-بی‌علاقگی به انجام کارهای روزانه خود-بدخوابی-بیی میلی به غذا (یا در مواردی پراشتهایی)
تشخیص و تست اختلال دو قطبی
برای تشخیص اختلال دوقطبی، فرد باید توسط یک روان‌درمانگر یا روان‌پزشک متخصص ارزیابی شود. در این ارزیابی، پزشک از بیمار در مورد علائم و نشانه‌های اختلال دوقطبی سؤال می‌پرسد. همچنین، ممکن است پزشک آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون یا ادرار را برای رد سایر اختلالات روانی یا پزشکی تجویز کند.
درمان اختلال دو قطبی
روان‌پزشک برای درمان اختلال دوقطبی، یکی از دو روش زیر را انتخاب می‌کند:
دارو درمانی
دارو درمانی روش اصلی درمان اختلال دوقطبی است. داروهای مختلفی برای درمان این اختلال وجود دارد، اما رایج‌ترین آنها عبارتند از:
- تثبیت‌کننده‌های خلقی
تثبیت‌کننده‌های خلقی از شدت نوسانات خلقی فرد می‌کاهند و به او کمک می‌کنند تا خلق پایداری داشته باشد.
- ضدافسردگی‌ها
ضدافسردگی‌ها برای درمان علائم افسردگی در اختلال دوقطبی استفاده می‌شوند.
- ضدروان‌پریشی‌ها
ضدروان‌پریشی‌ها برای درمان علائم روان‌پریشی در اختلال دوقطبی استفاده می‌شوند.
روان‌درمانی
روان‌درمانی نیز می‌تواند به درمان اختلال دوقطبی کمک کند. انواع مختلفی از روان‌درمانی برای اختلال دوقطبی وجود دارد، اما رایج‌ترین آنها عبارتند از:
- درمان شناختی-رفتاری
درمان شناختی-رفتاری به فرد کمک می‌کند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را که باعث تشدید اختلال می‌شوند، شناسایی و تغییر دهد.
- درمان خانواده
درمان خانواده به خانواده فرد مبتلا کمک می‌کند تا با اختلال او کنار بیاید و حمایت‌های لازم را از او ارائه دهد.
انتخاب روش درمان اختلال دوقطبی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- شدت اختلال
- سابقه خانوادگی فرد
- تمایلات فرد به درمان
در برخی موارد، ممکن است پزشک از هر دو روش دارو درمانی و روان‌درمانی به صورت همزمان استفاده کند.
نوشته های مرتبط:
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0